Trong thời gian qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, các Sở, ngành đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; hệ thống các văn bản tổ chức thực hiện Chương trình đã cơ bản hoàn thiện, đảm bảo kịp thời đồng bộ, sát với tình hình thực tế của địa phương, đúng nguyên tắc chế độ quy định của Trung ương, phát huy hiệu lực, hiệu quả, từng bước đưa các cơ chế, chính sách đi vào cuộc sống. Công tác tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến cơ chế chính sách thực hiện Chương trình đã được triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cấp cơ sở, đã có nhiều cách làm hay, mô hình hiệu quả của các tập thể, cá nhân tiêu biểu như công tác xây dựng nông thôn mới (đã có 2.033 tin, bài; 53 phóng sự; 31 chuyên mục, 127 chương trình; cấp phát 937 cuốn Sổ tay hướng dẫn, trên 938 hội nghị các cấp: cấp huyện, cấp xã, tổ chức họp tại bản, tiểu khu. Các tổ chức chính trị, xã hội từ cấp tỉnh đến cơ sở gắn việc “học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” với các phong trào, cuộc vận 3 động như: “cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” và “cuộc vận động xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch gắn với việc xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh” vào các hoạt động tuyên truyền xây dựng nông thôn mới bằng nhiều hình thức, biện pháp thiết thực)

Công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện Chương trình ở các cấp, các ngành được quan tâm triển khai thực hiện. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân nguồn đầu tư công trên địa bàn tỉnh phấn đấu đạt tỷ lệ kế hoạch vốn đã bố trí… thông qua đó tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc cho các cơ quan, đơn vị, địa phương trong triển khai thực hiện Chương trình.

Theo báo cáo của sở Kế hoạch và Đầu tư (cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo), đến 31/7/2023 tổng vốn ngân sách nhà nước phân bổ thực hiện 03 Chương trình năm 2023 là 3.022.123 triệu đồng (trong đó: Vốn đầu tư công 1.564.446 triệu đồng; vốn sự nghiệp 1.457.677 triệu đồng). Đã phân bổ chi tiết 2.728.295 triệu đồng, bằng 90,3% tổng kế hoạch vốn thực hiện trong năm (Vốn đầu tư 1.270.618 triệu đồng, bằng 81,2%; vốn sự nghiệp 1.457.677 triệu đồng). Kết quả giải ngân đến 31/7/2023 đạt 692.887 triệu đồng, bằng 22,9% kế hoạch, trong đó: vốn đầu tư công đạt 641.656 triệu đồng, bằng 41% kế hoạch, vốn sự nghiệp đạt 51.231 triệu đồng, bằng 3,5% kế hoạch.

Việc phân bổ, giải ngân kế hoạch vốn chuyển nguồn năm 2022 sang năm 2023 (Vốn đầu tư).

Tổng số vốn chuyển nguồn năm 2022 sang năm 2023 là 500.605 triệu đồng. Đã phân bổ chi tiết 384.609 triệu đồng, bằng 76,8% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 115.996 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 204.211 triệu đồng bằng 40,8% kế hoạch vốn, bằng 53,1% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KTXH vùng DTTS và miền núi: Tổng số vốn chuyển nguồn năm 2022 sang năm 2023 là 261.341 triệu đồng. Đã phân bổ chi tiết 173.652 triệu đồng, bằng 66,4% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 87.689 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 58.587 triệu đồng bằng 22,4% kế hoạch vốn, bằng 33,7% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: Tổng số vốn chuyển nguồn năm 2022 sang năm 2023 là 81.021 triệu đồng. Đã phân bổ chi tiết 52.714 triệu đồng, bằng 65% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 28.307 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 30.647 triệu đồng bằng 37,8% kế hoạch vốn, bằng 58,1% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới: Tổng số vốn vốn chuyển nguồn sang năm 2023 là 158.243 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7//2023 là 114.977 triệu đồng bằng 72,7% kế hoạch vốn.

Kế hoạch vốn năm 2023 (Vốn đầu tư)

Tổng số vốn các Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023 là 1.063.841 triệu đồng. Đã phân bổ chi tiết 869.276 triệu đồng, bằng 81,7% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết  194.565 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 437.445 triệu đồng bằng 41,1% kế hoạch vốn, bằng 50,3% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển KTXH vùng DTTS và miền núi: Tổng số vốn năm 2023 là 780.453 triệu đồng (ngân sách tỉnh quản lý: 194.458 triệu đồng; ngân sách huyện quản lý: 585.995 triệu đồng). Đã phân bổ chi tiết 602.683 triệu đồng, bằng 77,2% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 177.770 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 3187/2023 là 353.166 triệu đồng bằng 45,3% kế hoạch vốn, bằng 58,6% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững: Tổng số vốn năm 2023 là 167.368 triệu đồng (ngân sách tỉnh quản lý: 34.270 triệu đồng; ngân sách huyện quản lý: 133.097 triệu đồng). Đã phân bổ chi tiết 151.950 triệu đồng, bằng 90,8% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 15.418 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 27.427 triệu đồng bằng 16,4% kế hoạch vốn, bằng 18,1% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới: Tổng số vốn năm 2023 là 116.020 triệu đồng (ngân sách huyện quản lý). Đã phân bổ chi tiết 144.643 triệu đồng, bằng 98,8% tổng kế hoạch vốn, chưa phân bổ chi tiết 1.377 triệu đồng. Tổng vốn đã giải ngân đến ngày 31/7/2023 là 56.852 triệu đồng bằng 49% kế hoạch vốn, bằng 49,6% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.

Công tác hướng dẫn, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia

Trong 7 tháng đầu năm 2023, Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương đã ban hành văn bản tháo gỡ được cơ bản các khó khăn, vướng trong quá trình thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia như:

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 38/2023/NĐ-CP ngày 24/6/2023 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022.

Bộ Tài chính đã có các văn bản trả lời kiến nghị của tỉnh Sơn La gồm: Công văn số 2807/BTC-HCSN ngày 29/3/2023 về việc trả lời vướng mắc của địa phương về triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025; Công văn số 6065/BTC-HCSN ngày 17/06/2023 về việc hướng dẫn triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; Công văn số 6500/BTC-HCSN ngày 22/06/2023 về việc hướng dẫn nội dung triển khai thực hiện các phần hỗ trợ thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia; Công văn số 7180/BTC-NSNN ngày 10/7/2023 về việc trả lời kiến nghị của tỉnh Sơn La đối với các khó khăn vướng mắc triển khai thực hiện 03 Chương trình mục tiêu quốc gia tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có các văn bản trả lời kiến nghị của tỉnh Sơn La gồm: Công văn số 1820/BKHĐT-TCTT ngày 15/3/2023 về việc trả lời kiến nghị về khó khăn, vướng mắc của địa phương trong triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; Công văn số 5387/BKHĐT-TCTT ngày 10/7/2023 về việc trả lời kiến nghị về triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; Công văn số 5739/BKHĐT-TCTT ngày 20/7/2023 về việc trả lời kiến nghị của các địa phương về các Chương trình mục tiêu quốc gia.

HĐND tỉnh Sơn La đã ban hành Nghị quyết 52/2023/NQ-HĐND ngày 10/01/2023 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ vốn đối ứng của ngân sách địa phương thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Sơn La ban hành kèm theo Nghị quyết số 31/2022/NQ-HĐND ngày 29/6/2022 của HĐND tỉnh Sơn La; Nghị quyết  58/2023/NQ-HĐND ngày 02/6/2023 của HĐND tỉnh quy định nội dung hỗ trợ, mẫu hồ sơ, trình tự, thủ tục lựa chọn dự án, kế hoạch, phương án sản xuất, lựa chọn đơn vị đặt hàng trong thực hiện các hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh Sơn La.

UBND tỉnh ban hành Quyết định số 24/2023/QĐ-UBND ngày 03/8/2023 quy định về định mức đất sản xuất để thực hiện Dự án 1 Chương trình mục tiêu quốc gia theo Quyết định số 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ trên địa bàn tỉnh Sơn La.

Để đẩy nhanh việc triển khai thực hiện 03 Chương trình mục tiêu quốc gia trong thời gian tới, đảm bảo tiến độ giải ngân vốn đầu tư công đến hết niên độ năm 2023 đạt tối thiểu 90% theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh tại Chỉ thị số 06/CT-UBND ngày 21/3/2023 của UBND tỉnh; các cấp các ngành cần tập trung triển khai thực hiện tốt một số giải pháp sau:

(1) Tập trung cao việc xây dựng và sớm trình HĐND tỉnh ban hành 02 Nghị quyết gồm: ⁽¹⁾ Nghị quyết của HĐND tỉnh về định mức chi ngân sách nhà nước hỗ trợ, tiêu chí lựa chọn thực hiện dự án, kế hoạch, phương án, nhiệm vụ phát triển sản xuất thuộc các Chương trình mục tiêu quốc gia; ⁽²⁾ Nghị quyết của HĐND tỉnh phân cấp cho HĐND cấp huyện quyết định danh mục dự án đầu tư công, điều chỉnh danh mục đầu tư công trung hạn và hàng năm trong giai đoạn 5 năm của các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh Sơn La.

(2) Khẩn trương rà soát và sớm trình trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết phân bổ chi tiết các nguồn vốn chưa đủ điều kiện để phân bổ chi tiết (khoảng 256 tỷ đồng, vốn kế hoạch năm 2023 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia theo Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ).

(3) Các sở, ngành liên quan, UBND các huyện rà soát, lập nhu cầu đầu tư đối với các xã đặc biệt khó khăn, bản đặc biệt khó khăn, để xuất trình UBND tỉnh xem xét điều chỉnh vốn từ cấp tỉnh không sử dụng hết là 193.600 triệu đồng về cho các huyện đối với Chương trình mục tiêu quốc gia theo Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững; rà soát, phân bổ, điều chỉnh kế hoạch vốn sự nghiệp năm 2023 thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia; đôn đốc các chủ đầu tư hoàn thiện thủ tục và đẩy nhanh tiến độ giải ngân nguồn vốn sự nghiệp thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia./.

Lò Văn Thân